Nowa książka: „Pocztówkowe sentymentalia. Gmina Bojanowo”

Napisane przez Witold Mikołajczyk, 13 grudzień 2025. Opublikowano w Aktualności Odsłony: 372

Witold Mikołajczyk: „Pocztówkowe sentymentalia. Gmina Bojanowo”, Bojanowo 2025. Książka została wydana w języku polskim przez gminę Bojanowo, na kredowym papierze formatu 215×195 mm, w twardej lakierowanej oprawie, zawiera 256 stron w kolorze, w nakładzie 1,5 tys. egz.

Dwa w jednym

Dotychczas dominującym obszarem przedstawianym na kartach różnorodnych zwartych opracowań filatelistycznych była historia poczty. Są to opracowania, które z biegłością posługują się materiałem filatelistycznym, sięgając do walorów z obszaru klasy filatelistyki tradycyjnej, historii poczty, całostek pocztowych, aerofilatelistyki, astrofilatelistyki, maksimafilii, znaków fiskalnych. Jedynie klasa tematyczna nie doczekała się zwartych opracowań a raczej prezentacje fragmentów eksponatów czy przyczynkarskich tekstów dla różnorodnych tematów.

Na przestrzeni ostatnich lat pojawiły się kolejne klasy wystawiennicze – klasa otwarta i klasa ilustrowanych pocztówek, które dotychczas nie doczekały się zwartych opracowań. Co prawda wychodzi niezliczona ilość albumów zawierająca pocztówki ilustrowane, ale w znakomitej większości to tylko obrazki bez profesjonalnego opisu przedstawianej pocztówki, zgodne z wymogami klasy ilustrowanych pocztówek. Są chlubne wyjątki, m.in. książka autorstwa Seiji-Riity Laakso: „Collecting & exhibiting picture postcards”, Riga 2012, która jest zarazem quasi przewodnikiem dla wystawców klasy ilustrowanych pocztówek. Z kolei klasa otwarta jest raczej obiektem przyczynkarskich artykułów.

Autor postanowił podjąć próbę połączenia obu klas – dwu w jednym. Przygotował opracowanie, w którym zamieścił pocztówki z opisem spełniającym regulaminowe wymogi klasy ilustrowanych pocztówek. Na kartach książki zamieścił walory, które znakomicie wypełniają warunki materiału niefilatelistycznego w klasie otwartej. Dopełnieniem prezentowanych ilustrowanych pocztówek są stemple, pieczątki, fragmenty map, rycin, winiety rachunków przedsiębiorców czy ich reklamy, itp. To m.in. one wzbogacają opowieść o historii i losach ludzi małej zbiorowości. W tym przypadku część walorów została umieszczona w eksponacie klasy otwartej Autora: „Gmina Bojanowo – moja mała Ojczyzna” a pocztówki w eksponacie ilustrowanych pocztówek: „Pocztówkowe sentymentalia. Gmina Bojanowo”.

Spis treści

Miejscowości Gminy Bojanowo (strona 7)

Zestawienie obejmuje nazwy miejscowości, które obecnie znajdują się w jurysdykcji Gminy Bojanowo. Prezentowane opracowanie przedstawia pocztówki tych miejscowości do 1945 roku, stąd w spisie uwzględnione są cezury czasowe przynależności państwowej danej miejscowości. Miejscowości: Giżyn, Parłowice, Sułów Mały i Zaborowice, dopiero po drugiej wojnie światowej wróciły do Polski.
 

Wydawcy pocztówek Bojanowa i miejscowości Gminy Bojanowo

Zebrane pocztówki z miejscowości gminy Bojanowo pochodzą od blisko 50 miejscowych, regionalnych czy też krajowych wydawców. Odnośnie lokalnych wydawców, to w dużej części byli to właściciele sklepów o zróżnicowanym charakterze asortymentowym, w dzisiejszym rozumieniu wielobranżowych, którzy też sprzedawali widokówki. Na podstawie dostępnych walorów, udało się ustalić poniższą listę wydawców, choć pocztówki nie wszystkich znanych wydawców są prezentowane w publikacji:

1. Verlag Max Bernhardt, Buch- Und Papierhandlung, Bojanowo (Schmückert). Lokalny przedsiębiorca prowadzący drukarnię i księgarnię przy Rynku 17, począwszy od 1899 do wyzwolenia. Wydawca widokówek oraz lokalnej gazety „Bojanowoer Anzeiger”, która ukazywała się w latach 1922–1937.
2. Verlag Paul Franz, Photogr., Bojanowo. Właściciel atelier fotograficznego, który wydawał widokówki artystyczne, okolicznościowe, oraz widokówki okolicznych restauracji i miejscowości.
3. Photogr. H. Tschepke, Bojanowo.
4. Oscar Schoder, Photograph, Bojanowo.

itd.

Objaśnienia do opracowania (strona 11)

Przedstawione w albumie reprodukcje pocztówek są autentyczne, nie były retuszowane. W opisie pocztówek umieszczono następujące dane:

• kolejny numer pocztówki, opis w języku polskim,
• technika druku, tekst nadruku na awersie pocztówki w oryginalnej wersji językowej (ew. tłumaczenie na język polski); wydawca, nakładca pocztówki (jeżeli występuje na awersie),
• informacje znajdujące się na rewersie pocztówki, wg kolejności: pole adresowe, technika druku, wydawca, nakładca pocztówki i inne oznakowania, informacje o obiegu pocztowym (stempel, data, znaczek), język korespondencji.

Oznaczenia przyjęte w informacjach o pocztówkach i dodatkach:

A: – awers,
R: – rewers,
ID: – informacje dodatkowe, ciekawostki, uzupełnienia.

Opis dodatków pod kreską mniejszą czcionką. W nawiasach kwadratowych podane jest pochodzenie pocztówki z innego źródła lub od innego kolekcjonera. Tytuły prasowe „Bojanowoer Anzeiger” i „Gazeta Bojanowska”, z których zaczerpnięto ogłoszenia prasowe pochodzą ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Przykładowe strony z opracowania poniżej:

Sprzedaż książki w cenie 40,00 zł prowadzi Miejska Biblioteka Publiczna w Bojanowie — mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel.: 65 545 64 64.

Tags: piśmiennictwo, publikacje-monograficzne